ODPUSTY
1. Co oznacza słowo ODPUST?
W świecie starożytnym, nawet pogańskim, słowo „odpust” oznaczało między innymi amnestię i przebaczenie. Język chrześcijański stopniowo nadał mu bardziej ścisłe znaczenie.
2. Co to jest ODPUST?
„Odpust jest to darowanie przed Bogiem kary doczesnej za grzechy, zgładzone już co do winy” (KKK 1471).
W sakramencie pojednania (spowiedzi) grzesznik otrzymuje przebaczenie wyznanych grzechów, za które szczerze żałuje. Dzięki temu może on osiągnąć wieczne zbawienie. Jednak nauka Kościoła o czyśćcu ukazuje, że nawet wtedy, gdy wina została odpuszczona w sakramencie pojednania, pozostaje jeszcze kara za popełnione zło, którą grzesznik musi spłacić, aby w pełni się oczyścić.
3. Dlaczego ODPUST zupełny jest tak wielkim DAREM?
Ponieważ gdyby wierny zmarł zaraz po uzyskaniu tego odpustu, natychmiast zostałby dopuszczony do oglądania Boga w niebie – co jest celem naszego życia – bez przechodzenia przez czyściec.
4. Kto i dla kogo może uzyskać ODPUST?
Odpusty może zyskiwać każdy ochrzczony po spełnieniu odpowiednich warunków dla siebie lub ofiarowywać je za zmarłych. Nikt nie może przekazać osobom żyjącym odpustów jakie sam zyskuje. Kościół zachęca do ofiarowania odpustów za zmarłych (niekoniecznie muszą być to osoby nam znane, nie musimy wymieniać konkretnego imienia – wystarczy ofiarować odpust w intencji osoby zmarłej, która tego odpustu potrzebuje).
5. Ilość ODPUSTÓW które można uzyskać w ciągu dnia:
Odpust zupełny można zyskać tylko raz w ciągu dnia. Odpustów cząstkowych można zyskać wiele w ciągu dnia.
6. Wzbudzenie intencji zyskania i ofiarowania ODPUSTU:
Aby nie zmarnować szansy zyskania wielu odpustów w ciągu jednego dnia przez brak właściwej intencji, dobrze jest taką intencję wzbudzić w sobie na początku dnia np. słowami: “Panie Boże mój pragnę dzisiaj zyskać wszystkie odpusty jakich dostąpić mogę i ofiaruję je … “( należy tutaj dokonać wyboru) lub: “Panie Boże mój pragnę przez to dzieło odpustowe ….. zyskać odpust zupełny i ofiaruję go …..”
7. Rodzaje ODPUSTÓW:
Rozróżnia się odpusty zupełne i cząstkowe – zależnie od tego, w jakim stopniu uwalniają nas od kary doczesnej.
I. ODPUST ZUPEŁNY
1. WARUNKI UZYSKANIA ODPUSTU ZUPEŁNEGO:
Brak jakiegokolwiek przywiązania do grzechu, nawet powszedniego (jeżeli jest brak całkowitej dyspozycji – zyskuje się odpust cząstkowy)
Stan łaski uświęcającej (brak nieodpuszczonego grzechu ciężkiego) lub spowiedź sakramentalna
Przyjęcie Komunii świętej
Odmówienie modlitwy (np. “Ojcze nasz” i “Zdrowaś Mario”) w intencjach Ojca Świętego (nie chodzi o modlitwę w intencji samego papieża, choć i ta modlitwa jest bardzo cenna; modlitwa związana z odpustem ma być skierowana w intencji tych spraw, za które modli się każdego dnia papież)
Wykonanie czynności związanej z odpustem
Ewentualna spowiedź, Komunia święta i modlitwa w intencjach Ojca Świętego mogą być wypełnione w ciągu kilku dni przed lub po wypełnieniu czynności, z którą związany jest odpust; między tymi elementami musi jednak istnieć związek.
2. WYKAZ ODPUSTÓW ZUPEŁNYCH z podziałem na te, które można uzyskać każdego dnia, i na te, które można uzyskać tylko w konkretnych dniach i kótrych
2. 1. Odpusty zupełne, które można uzyskać każdego dnia:
1. Odprawienie adoracji Najświętszego Sakramentu przez pół godziny. Natomiast za samo tylko nawiedzenie Najświętszego Sakramentu odpust cząstkowy.
2. Za pobożne czytanie Pisma św. przez pół godziny z należnym szacunkiem dla Słowa Bożego i traktowanie tej czynności jako czytanie duchowe. Za każdorazowe czytanie Pisma Św. pod tymi samymi warunkami, ale przez krótszy czas – odpust cząstkowy.
3. Za odprawienie Drogi Krzyżowej. Warunki:
trzeba odprawiać to ćwiczenie w miejscu, gdzie jest prawnie założona Droga Krzyżowa (w kościele, na placu przykościelnym itp.);
rozmyślać Mękę Pana Jezusa (treścią rozmyślania nie muszą być kolejne stacje);
trzeba przechodzić od jednej do drugiej stacji. Jeżeli Drogę Krzyżową odprawia się publicznie i trudno jest wszystkim wiernym przechodzić od stacji do stacji, wystarczy gdy przechodzi prowadzący to nabożeństwo lub osoba z krzyżem, a inni wierni pozostają na swoim miejscu. Kto w ten sposób, z powodu słusznej przeszkody, np. choroby, podróży, zamknięcia kościoła itp. nie może odprawić Drogi Krzyżowej wg podanych warunków – zyskuje odpust zupełny, jeśli przynajmniej przez pół godziny odda się pobożnemu czytaniu albo rozważaniu Męki Pana Jezusa.
4. Za odmówienie cząstki Różańca (czyli 5 dziesiątków) w kościele, w publicznej kaplicy, w rodzinie, w społeczności zakonnej, w stowarzyszeniu publicznym. Inne warunki:
trzeba odmówić 5 dziesiątków bez przerwy;
do modlitwy ustnej trzeba dodać rozmyślanie tajemnic różańcowych;
przy publicznym rozważaniu Różańca trzeba zapowiadać odmawiane tajemnice według przyjętego zwyczaju.
5. Za pobożne łączenie się przez pośrednictwo radia czy telewizji z nabożeństwem Drogi Krzyżowej odprawianej przez Ojca Świętego
6. Za pobożnie odmówienie Koronki do Miłosierdzia Bożego w kościele lub kaplicy wobec Najświętszego Sakramentu publicznie wystawionego lub przechowywanego w tabernakulum. Jeżeli wierny z powodu choroby lub innej słusznej racji nie może wyjść z domu, ale odmówi Koronkę do Miłosierdzia Bożego z ufnością i z pragnieniem miłosierdzia dla siebie oraz gotowością okazania go innym, pod zwykłymi warunkami również zyskuje odpust zupełny (Dekret Penitencjarii Apostolskiej z dnia 12.01.2002 dotyczy całego terytorium Polski).
2.2. Odpusty zupełne, które można uzyskać w oznaczonych dniach:
1. Za pobożne, publiczne odmówienie hymnu Veni Creator w dniu 1 stycznia i w uroczystość Zesłania Ducha Świętego (odpust cząstkowy za pobożne odmówienie tego hymnu w inne dni).
2. za pobożne odmówienie po przyjęciu Komunii św. modlitwy “Oto ja” przed
obrazem Pana Jezusa Ukrzyżowanego, w każdy piątek Wielkiego Postu (za odmówienie tej modlitwy w inne dni roku w podobnych warunkach – odpust cząstkowy).
3. Za pobożne i uroczyste odmówienie “Przed tak Wielkim Sakramentem” z wezwaniem i modlitwą w Wielki Czwartek i w uroczystość Bożego Ciała (w innych okolicznościach – cząstkowy).
4. Za pobożny udział i ucałowanie Krzyża w Wielki Piątek.
5. Za odmówienie w jakiejkolwiek używanej formuły przyrzeczeń Chrztu Świętego:
a) w czasie nabożeństwa w wigilię Wielkanocy
b) w rocznicę chrztu (w inne dni – odpust cząstkowy)
6. Za pobożne, publiczne odmówienie aktu wynagrodzenia “Jezu Najsłodszy” w uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa (inne dni – odpust cząstkowy).
7. Za pobożne ucałowanie przedmiotu kultu religijnego (krzyża, różańca, szkaplerza, medalika) poświęconych przez papieża lub biskupa, oprócz odpustów cząstkowych, wierny może uzyskać odpust zupełny w uroczystość Apostołów Piotra i Pawła, gdy odmówi dodatkowo wyznanie wiary.
8. Za pobożne publiczne odmówienie aktu oddania się rodzaju ludzkiego Jezusowi Chrystusowi w uroczystość Chrystusa Króla (w inne dni – odpust cząstkowy).
9. Za publiczne odmówienie hymnu “Ciebie Boże wysławiamy” w ostatni dzień roku jako podziękowanie Panu Bogu za otrzymane łaski (za podziękowanie w inne dni – odpust cząstkowy).
10. Za przyjęcie Pierwszej Komunii Św., albo za pobożny udział w ceremonii Pierwszej Komunii Św.
11. Odpustu zupełnego może dostąpić kapłan, który odprawia I Mszę św. i wierni, którzy w niej uczestniczą.
12. Za udział z pobudek religijnych w uroczystym nabożeństwie eucharystycznym, odbywanym na zakończenie Kongresu Eucharystycznego.
13. Za odprawienie rekolekcji przynajmniej przez 3 dni.
14. Za pobożny udział w kilku naukach misyjnych i uroczystym ich zakończeniu.
15. Za przyjęcie z pobożnym usposobieniem błogosławieństwa papieskiego Urbi et Orbi (nawet przez radio lub telewizję).
16. Za pobożne nawiedzenie jednej z czterech bazylik większych w Rzymie:
a) w uroczystość Patrona Bazyliki;
b) w każde święto de praecepto;
c) raz w roku w dniu wybranym przez wiernego
17. Za udział w nabożeństwie porannym lub wieczornym w kościele stacyjnym w Rzymie, w dniu oznaczonym w mszale rzymskim.
18. Za udział w nabożeństwie podczas pasterskiej wizytacji.
19. Za nawiedzenie kościoła parafialnego w dniu święta tytularnego i w dniu 2 sierpnia (Matki Boskiej Anielskiej).
W naszej parafii święta tytularne przypadają we wspomnienie
św. Pawła Pierwszego Pustelnika
św. Jana Chrzciciela
Najświętszej Maryi Panny Czestochowskiej
św. Tekli
20. Za nawiedzenie kościoła, w którym odbywa się synod diecezjalny.
21. Za pobożne nawiedzenie kościoła lub ołtarza w dniu jego konsekracji.
22. Za pobożne nawiedzenie kościoła lub kaplicy zakonnej w dniu święta Założyciela zakonu.
23. Pobożne odmówienie (śpiew) modlitwy „Przed tak wielkim Sakramentem” podczas liturgii Wieczerzy Pańskiej po Mszy św. (w Wielki Czwartek) oraz w uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (Boże Ciało); w innym czasie – odpust cząstkowy;
2.3. Dwa wyjątkowe przypadki
1. Odpust zupełny tylko za zmarłych można uzyskać:
a) w dniach 1–8 listopada za nawiedzenie cmentarza i modlitwę za zmarłych (może to być modlitwa myślna);
b) w dniu, w którym obchodzone jest Wspomnienie Wszystkich Wiernych Zmarłych oraz w Uroczystość Wszystkich Świętych za pobożne nawiedzenie kościoła lub kaplicy i odmówienie tam Ojcze nasz i Wierzę w Boga.
Aby uzyskać odpust zupełny za zmarłych należy też spełnić zwykłe warunki odpustu zupełnego.
2. Odpust zupełny – in articulo mortis – na godzinę śmierci
Kapłan udzielający wiernemu sakramentów przy zagrożeniu śmiercią nie omieszka udzielić mu błogosławieństwa apostolskiego wraz z odpustem zupełnym.
Jeśli udział kapłana jest niemożliwy, nasza święta Matka Kościół z dobroci udziela temu wiernemu odpustu zupełnego na godzinę śmierci, pod warunkiem, że jest on odpowiednio przygotowany – to znaczy w stanie łaski uświęcającej, bez żadnego przywiązania do grzechu, nawet powszedniego – i że w życiu zazwyczaj odmawiał niektóre modlitwy. W takim wypadku Kościół dopełnia spowiedź sakramentalną, komunię i modlitwę w intencjach Ojca Świętego, warunki zazwyczaj wymagane dla uzyskania odpustu zupełnego.
Aby umierający uzyskał ten odpust zupełny, zaleca się podanie mu do ucałowania krucyfiks lub krzyżyk.
Wierny może zyskać ten odpust zupełny, nawet jeśli w tym samym dniu już uzyskał inny odpust zupełny.
2.4. Ponadto dla Polski zostały zatwierdzone dwa dodatkowe odpusty zupełne:
1. Za udział w nabożeństwie Gorzkich Żalów jeden raz w Wielkim Poście w jakimkolwiek kościele na terenie Polski.
2. Za nawiedzenie dowolnej bazyliki mniejszej w następujące dni:
– w uroczystość świętych Apostołów Piotra i Pawła (29 czerwca)
– w święto tytułu
– w dniu 2 sierpnia (odpust “Porcjunkuli”)
– jeden raz w ciągu roku w dniu określonym według uznania
II. ODPUST CZĄSTKOWY
1. Warunki uzyskania odpustu cząstkowego:
Wierny dostępuje odpustu cząstkowego, jeśli w czasie spełniania swoich obowiązków i w trudach życia wznosi myśli do Boga z pokorą i ufnością, dodając w myśli jakiś akt strzelisty, np. “Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami”
Jeśli wierny powodowany motywem wiary przyjdzie z pomocą potrzebującym współbraciom, pomagając im osobiście lub dzieląc się z nimi swoimi dobrami, uzyskuje odpust cząstkowy
Gdy wierny w intencji umartwiania się, odmówi sobie czegoś godziwego, a przyjemnego dla siebie, uzyskuje odpust cząstkowy. Warunek ten ma zachęcić wiernych do praktykowania dobrowolnych umartwień.
Przykłady bardziej znanych modlitw, do których odmawiania przywiązane są odpusty cząstkowe:
Anioł Pański (lub Regina Caeli w Okresie Wielkanocnym)
Duszo Chrystusowa
Wierzę w Boga
Psalm 130 (Z głębokości)
Psalm 51 (Zmiłuj się…)
Litanie zatwierdzone dla całego Kościoła (obecnie 6: do Najświętszego Imienia Jezus, do Najświętszego Serca Pana Jezusa, do Najdroższej Krwi Chrystusa Pana, Loretańskiej do NMP, do świętego Józefa lub do Wszystkich Świętych)
Modlitwa św. Bernarda (Pomnij, o Najświętsza Panno Maryjo)
Wieczny odpoczynek
Pod Twoją obronę
Ciebie Boga wysławiamy
Stworzycielu Duchu przyjdź
Witaj, Królowo, Matko Miłosierdzia
Magnificat
Odmawianie Różańca Św.
Odprawienie Drogi Krzyżowej
Nawiedzenie Najświętszego Sakramentu
Odwiedzenie kościoła lub cmentarza z modlitwą za Ojca Św. i zmarłych
Odmówienie Jutrzni lub Nieszporów za zmarłych
Oraz za samo uczynienie znaku Krzyża Św.
Komunikat Księdza Kardynała Kazimierza Nycza
w związku ze złagodzeniem ograniczeń dotyczących kultu religijnego
